La Antsietatea
Antsietatea arrazoi askorengatik pizten da, bizipen garrantzitsuak gertatzen diren esperientzietan, hala nola, harreman sentimentalen haustura, lan-galera, antsietate-episodio bat sor dezaketenak.
Gaur egun Covid 19 pandemia bizi dugu, egoera oso mehatxagarria izanik, birus ezezagun eta mundu mailako irismenarekin, eta ezezaguna denari beldurra diogu, ziurgabetasuna eta kontrol-galera sortzen baititu.
Antsietatearen adierazpen-moduak oso anitzak diren arren, badira ezaugarri komunak, adibidez: ohiko sintoma psikologikoen artean kezka etengabea eta gehiegizkoa, kontzentrazio zailtasunak, kezka, maiz ahaztea, suminkortasuna, larritasun sentsazioa, urduritasuna edo kontrola galtzeko beldurra daude.
Antsietateak sintoma fisikoak aurkezten ditu, hala nola, gihar-tentsioa, izerdia, palpitazioak, bularreko mina, arnasa hartzeko zailtasuna, zorabioak, dardarak, inurridura, goragalea eta oka egitea, buruko mina.
Antsietate-krisiak pertsonaren arabera aldatzen dira, arrazoi agerikorik gabe has daitezke, bat-batean palpitazioak hasten dira, aire faltaren sentsazioa, arnasa hartzeko ezintasuna eta beldur irrazionala, beste sintoma batzuen artean.
Beste batzuetan beste egoera batzuk dira erasoaren eragile, hala nola, eraso bat jasan duen pertsona baten beldurra eta kezka, eta berriro gertatuko den beldurra, sentimendu horiek eraso berri bat eragin dezakete.
Panikoko krisi baten sintomak oso tipikoak dira eta oso bortitzak, oso bat-batekoak, oso intentsuak eta azkarrak izateagatik bereizten dira, eta ondoeza handia sortzen dute.
Denbora gutxian palpitazioak izan ditzake, takikardia sentsazioa, aire falta, bularrean presioa eta izerdia. Goragalea edo tripako mina senti dezakete eta zorabio sentsazioa izan. Agertzen diren beste sintoma batzuk ezegonkortasun edo zorabio sentsazioa, kontzientzia galtzeko beldurra, inurridura eta lokartzea dira.
Bestalde, sintoma fisikoez gain, psikikoak ere ager daitezke, hala nola, inguruko gauzak ez direla errealak sentitzen duzula edo ezagutzen ez duzun itxura duzula.
Azkenik, kontrola galtzeko edo erotzeko beldurra dago,
Angustia eta antsietate krisiak ez dira berriak eta ez da haien intzidentzia krisiarekin handitu. Egia den arren faktore guztiek zerikusia dutela eta etengabeko estrespean egoteak antsietate-eraso baten arriskua areagotu dezake.
Hala ere, faktore horietatik kanpo, angustia-krisiak konplikatzen dituzten beste batzuk daude, arazo fisiko bat dutela uste dutenean, emozional bat izan beharrean. Batzuetan uste dute oso gaixotasun larri bat pairatzen ari direla, miokardioko infartu bat bezala, beren bizitza arriskuan jartzen duena.
Pertsona batzuek saihesteko sintomak garatzen dituzte, ez direnak besteak baino sintoma fobikoak, beldur irrazional eta gehiegizkoak izaten hasten direnak.
Sintomatologia hau aurkezten duzunean, garrantzitsua da osasun mentaleko profesional batekin kontsultatzea, egoera hau gainditzen lagundu diezazun
